Manager of leider? Waarom rust het verschil maakt
“Manager” is een functietitel die we overal tegenkomen. Maar wanneer ben je een manager of leider – en, ben je als manager automatisch ook een leider? Niet per se. Het onderscheid wordt vaak onderbelicht, terwijl juist daar veel spanning en verwarring ontstaat. Leiderschap is geen hiërarchische positie, maar een rol die je inneemt. Rust helpt om dat verschil te zien – en om het eigenaarschap te nemen dat leiderschap vraagt.
Leiderschap is meer dan management
Een manager zorgt voor processen, afspraken en structuren. Dat is waardevol en nodig. Toch is een leider meer dan coördinator en controleur. Een leider kijkt naar het grotere geheel, verbindt mensen met elkaar én met de koers van de organisatie. Daar is rust voor nodig: een leider die voortdurend in de waan van de dag zit, verliest zicht op de richting en op de mensen die haar of hem volgen.
Het Peter-principe in de praktijk
Ook zie ik dat organisaties soms worstelen met het Peter-principe: mensen groeien door tot ze in een rol belanden die hun vermogen overstijgt. Een uitstekende specialist kan een middelmatige manager worden. Of een prima manager kan vastlopen in een leiderschapspositie.
Rust helpt om dit patroon te doorbreken. Het vraagt moed om stil te staan en jezelf te bevragen: Ben ik aan het managen, of ben ik echt aan het leiden? Waar zit mijn toegevoegde waarde?
Leiderschap als rol – inspiratie van Jitske Kramer
Jitske Kramer, antropoloog en schrijver van het boek Tricky Tijden*, benadrukt dat leiderschap geen functie is, maar een rol in een groep. Leiderschap is altijd aanwezig in een groep; de vraag is alleen wie de rol op dat moment neemt. Het mooie is: dat vraagt geen harde stem of dwingende hand, maar aanwezigheid. Vanuit rust kun je de groep in de ogen kijken en zeggen: Dit is wat ik zie, dit is wat er nodig is. Leiderschap ontstaat in dat moment van helderheid.
Eigenaarschap over leiderschap nemen vraagt rust
Leiderschap vraagt dat je eigenaarschap neemt over jouw invloed, jouw plek en jouw keuzes. Dat klinkt eenvoudig, maar in de praktijk is het vaak ingewikkeld. Zeker wanneer de druk hoog is en verwachtingen door elkaar lopen. Mijn werkwijze is er altijd op gericht om eigenaarschap zichtbaar en werkbaar te maken – niet door druk te verhogen, maar door scherpte en rust in te brengen.
Rust geeft de ruimte om te voelen: Wat is van mij, en wat is van de ander? Vanuit dat onderscheid kun je je rol bewust pakken, in plaats van meegezogen te worden in ruis of aannames.
Voorbeeld uit mijn praktijk
Een oud-collega liep ooit vast op haar rol en positie. Ze twijfelde of haar bijdrage wel voldoende was en trok zich steeds verder terug. Tijdens gezamenlijke lunchwandelingen stelde ik haar gerichte vragen: Wat zie jij als jouw taak? Wat heb jij nodig om die plek goed in te nemen?
Door die momenten van rust en reflectie kwam ze weer in beweging. Ze nam eigenaarschap over haar onderdeel van de organisatie en sprak uit wat ze nodig had. Vanaf dat moment kon ze haar rol wél voluit pakken.
Wil je ervaren hoe zo’n korte reflectieve interventie eruit kan zien? In mijn sparsessie bied ik precies die ruimte om stil te vallen en helder te krijgen wat er nodig is.
Dé trend voor 2026
Leiderschap in 2026 vraagt om meer dan digitale vaardigheden en flexibiliteit. Het vraagt om mensen die het verschil zien tussen managen en leiden, en die eigenaarschap nemen over de rol die zij te spelen hebben. Rust is daarbij onmisbaar: het maakt zichtbaar waar je staat, geeft richting en versterkt vertrouwen.
Meer over deze trend lees je in dit artikel over leiderschapsontwikkeling in 2026.
Meer weten over mijn achtergrond en waarom rust voor mij zo’n kernbegrip is? Je leest het op de pagina Over RichtKracht.
* Als je dit boek via mijn website bestelt, ontvang ik een kleine commissie.
Dit kost jou niets extra’s.
